Sanchez Gamarra, Luis EsposorioEscobar Huillcas, Gladys12/14/202012/14/20202019https://hdl.handle.net/20.500.14502/137Munani rimapayayta chaynallataq pay nini kay runakunata, chaynallataq kay hatun wasipi llamkaqkunata yanapayninkunamanta kay maskachakuy tukurinaypaq.  Ñawpaqta, anchata pay nini tayta mamaykunata chaynallataq turi ñañaykunata yanapakuyninkunamanta allin amawta kayta hayparinaypaq.  A LA FACULTAD DE HUMANIDADES Y CIENCIAS SOCIALES nisqanman yachaywasipa punkun kichariwasqanmanta, chaynallataq maskachakuy rurasqaymanta kay yachaywasipi.  Umachaqniyman Mg. LUIS E. SANCHEZ GAMARRA, allin umachakuyninkunamanta kay maskachakuy tukurinaykama.  Llapallan amawtakunata kay Escuela Profesional de Educación Inicial y Bilingüe llamkaqkunata ancha yachayninkuna quykuwasqanmanta, allin amawta kanaypaq.  Tukupanaypaq, pay nini llapallan runamasiykunata yanapayninkunamanta kay maskachakuy hayparinaypaq.application/pdfspainfo:eu-repo/semantics/openAccessTesis en quechuaQatichisun pukllayta qupa akllasqamanta llamkanakunawan yachanankupaq churay qatipayta, tawa watayuq uña warmakunapi kay uña warmakunapa yachaywasimpi 887 yupaychasqa Pallqapampa sutiyuq llaqtapi – Huaytará – Huancavelica, 2019.info:eu-repo/semantics/bachelorThesishttps://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01INDICE PAY ................................................................................................................................ vii INDICE .......................................................................................................................... viii CHINTI ............................................................................................................................ xi RESUMEN ..................................................................................................................... xii ABSTRACT ................................................................................................................... xiii QALLARIYNIN ............................................................................................................ xiv I KAQ UMARAKI ......................................................................................................... 12 1. Maskachakuypa Sasachakuynin............................................................................ 12 1.1. Sasachakuy Kaqkuna ............................................................................................ 12 1.2. Sasachakuymanta Tapukuy .................................................................................. 12 1.2.1. Chullanchasqa sasachakuymanta tapukuykuna ................................................. 12 1.3. Lliw maskachakuypa haypanan. ........................................................................... 13 1.3.1. Chulla Haypanakuna. ........................................................................................ 14 1.4. Maskachakuyta Qawarichiy .................................................................................. 15 II KAQ UMARAKI ........................................................................................................ 16 2. Marco referencial Nisqan ...................................................................................... 16 2.1. Ñawpaq kaq Maskachakuykuna ........................................................................... 16 2.1.1. Huklaw suyukunapi Maskachakuykuna ............................................................ 16 2.1.2. Piru Suyupi ........................................................................................................ 18 2.1.3. Wankawillka LLaqtakunapi chaynallataq Anqara llaqtapipas. ......................... 20 2.2. Maskachakuypa llamkanakunamanta yachaykuna. .............................................. 20 2.2.1. Qupa akllasqmanta yachaykuna. ....................................................................... 20 2.2.2. Ima llamkanakunatataq qupamanta akllarichwan. ............................................ 21 2.2.3. Mawka llamkanakuna qatallisqa yachay wasipi ............................................... 21 2.2.4. Imaynanataq llamkachiwachun kay llamkanakunata. ....................................... 21 ix 2.2.5. Warmakunapa yanapakuynin qupa akllasqmanta llamkanakunawan llamkaypi 22 2.2.6. Qupa akllasqmanta llamkanakunapa allin kasqan chaynallataq mana allin kasqan. 22 2.3. Huk yachaykunapa nisqanman hina...................................................................... 23 2.3.1. Teoría de Jean Piaget Niasqanman hina. ......................................................... 23 2.4. Uña warmakunapa yuyayninkuna chayamusqan. ................................................. 24 2.5. Pukllaykuna........................................................................................................... 24 2.5.1. Akllasqa kunakuyninkuna wakin ruraqkunapa: ................................................ 24 2.5.2. Imayna pukllanamanta. ..................................................................................... 26 2.5.3. Pukllaykuna allin kasqanmanta wiñanankupaq. ................................................. 27 2.5.4. Mayna allinmi pukllaykuna uña warmakuna allin wiñanampaq. ...................... 27 2.5.5. ¿Imanasqataq warma pukllan? .......................................................................... 28 2.5.6. Pukllaykuna uña warmakunapi. ........................................................................ 28 2.5.7. Yupay yachay hinaspa pukllay .......................................................................... 28 2.6. Churay qatipay ...................................................................................................... 29 2.7. Achka richkaq churay qatipaykuna. ...................................................................... 29 2.8. Churay Qatipaypa Waqnapan: .............................................................................. 32 2.9. Lliwninta Musyay. ............................................................................................... 33 2.9.1. Sapakama Musyay............................................................................................. 33 III KAQ UMARAKI ....................................................................................................... 35 3. Metodología de la investigación nisqa. ................................................................. 35 3.1. Huknin kaq maskachakuy. .................................................................................... 35 3.2. Imayna maskachakuy ruray. ................................................................................. 35 3.3. Maskachakuypa Wipachiynin ............................................................................... 35 3.4. Variables Nisqankuna. .......................................................................................... 35 3.4.1. Chikanyaqlla Paqarichiq: Llapa pukllaykuna qupa akllasqamanta rurasqa. ...... 35 3.4.2. Chikanyaqlla Paqariq: Churay qatipay yachariy. .............................................. 35 x 3.5. Operacionalización de variables nisqa. ................................................................. 36 3.6. Huñupi uña warmakuna yachay wasipi ................................................................ 37 3.6.1. Huñupa tupuynin. .............................................................................................. 37 3.6.2. Huñuta Akllay: .................................................................................................. 37 3.6.3. Akllanapaq chaynallataq qarqunapaq kamachikuy. .......................................... 37 3.7. Hatalliy hinaspataq pallay willakuykunata. .......................................................... 37 3.7.1. Hatalliykuna. ..................................................................................................... 37 3.7.2. Llamkanakuna ................................................................................................... 37 3.8. Imayna willakuykunata huñurisqamanta. ............................................................. 38 IV KAQ UMA RAKI ..................................................................................................... 39 4. Maskachakuypa lluqsiynin.................................................................................... 39 4.1. Lluqsiynin pre-test nisqampa ................................................................................ 39 4.2. Lluqsiynin post test niqampi. ................................................................................ 40 4.3. Pre test hinaspa post-test nisqan yachaypa tupuynin imayna lluqsisqankuman hina. 42 4.4. Anyanakuymanta lluqsisqan. ................................................................................ 43 Tukupayninkuna ............................................................................................................. 45 Paqtachi Mañasqa ........................................................................................................... 47 Maytu Maskachakusqakuna ............................................................................................ 48